Αίσθημα παλμών στην εμμηνόπαυση: Τι μπορεί να σημαίνει

Η εμμηνόπαυση, όπως γνωρίζουμε πλέον πολύ καλά, είτε από βίωμα, είτε διαβάζοντας για αυτή τη φάση της ζωής, είτε από την κοινότητα του Create Health και τα workshops, είναι μια νέα φάση με δικά της χαρακτηριστικά –θετικά και αρνητικά. Μαζί με την απαλλαγή από την περίοδο και τα προεμμηνορροϊκά συμπτώματα, μπορεί να εμφανιστούν νέα σωματικά και ψυχολογικά σημάδια — όπως οι εναλλαγές διάθεσης, η κούραση, η δυσκολία στον ύπνο, οι εξάψεις κι ένα ακόμη σύμπτωμα για το οποίο ίσως δεν ακούμε συχνά πολλά: το αίσθημα παλμών.

Αν και μπορεί να φαίνεται ανησυχητικό, το αίσθημα παλμών είναι συχνό κατά την εμμηνόπαυση και συνήθως δεν κρύβει σοβαρή πάθηση. Η γνώση των αιτίων του και των τρόπων διαχείρισής του μπορεί να σας δώσει ηρεμία και να σας βοηθήσει να προσαρμοστείτε σε αυτή τη νέα φάση με περισσότερη αυτοπεποίθηση και ασφάλεια, γι’ αυτό σήμερα θα δούμε περισσότερα γι’ αυτό και το πώς μπορεί να σας επηρεάσει κατά τη μέση ηλικία.

Αίσθημα παλμών κατά την εμμηνόπαυση
Ακούγεται τρομακτικό μιας και συνδέεται με την καρδιά και ξαφνιάζει πολλές γυναίκες στην εμμηνόπαυση την πρώτη φορά που θα το βιώσουν, καθώς το συσχετίζουν αμέσως με καρδιοπάθεια, κάτι που τις γεμίζει άγχος. Ωστόσο, πρέπει να σας πούμε ότι είναι φυσιολογικό και συχνό να εμφανίζεται αίσθημα παλμών κατά την εμμηνόπαυση λόγω βιολογικών παραγόντων, όπως οι διακυμάνσεις των ορμονών –αν και δεν είναι κάτι που το βιώνουν όλες οι γυναίκες. Σε μελέτη του 2022 που δημοσιεύτηκε στο Woman’s Health, περίπου το 54% των γυναικών μετά την εμμηνόπαυση και το 42% των γυναικών στην περιεμμηνόπαυση ανέφεραν αυξημένο αίσθημα παλμών, ενώ το 87% πίστευε ότι το αίσθημα παλμών απαιτεί θεραπεία. Ωστόσο, ανασκοπήσεις δείχνουν ότι δεν υπάρχουν επαρκή επιστημονικά δεδομένα για σοβαρή θεραπεία, υποδηλώνοντας ότι το συγκεκριμένο σύμπτωμα δεν έχει μελετηθεί πλήρως.

Πώς μεταφράζεται το αίσθημα παλμών;
Μπορεί να εμφανιστεί οποιαδήποτε στιγμή της ημέρας, είτε είστε σε ηρεμία είτε δραστηριότητα και χαρακτηρίζεται από ξαφνικούς ή ακανόνιστους χτύπους της καρδιάς ή αρρυθμίες. Όταν συμβαίνει, νιώθετε την καρδιά σας να «φτερουγίζει», να χτυπά πιο δυνατά ή γρήγορα και η αίσθηση μπορεί να διαρκεί λίγα δευτερόλεπτα έως λεπτά και να φαίνεται ότι η καρδιά παραλείπει χτύπο ή «αναποδογυρίζει». Η αίσθηση μπορεί να φτάνει στο στήθος, στο λαιμό και στον τράχηλο και συνήθως προκαλεί ανησυχία, αλλά σπάνια σχετίζεται με σοβαρή πάθηση, εκτός αν συνοδεύεται από πόνο στο στήθος, δυσκολία στην αναπνοή ή λιποθυμία.

Τι προκαλεί το αίσθημα παλμών κατά την εμμηνόπαυση;
Οι παλμοί ή η αίσθηση της καρδιάς που χτυπά δυνατά ή γρήγορα προκαλούνται κυρίως από τις ορμονικές αλλαγές, αλλά μπορεί να συμβάλλουν και άλλοι παράγοντες. Αναλυτικά:

Διακυμάνσεις οιστρογόνων: Τα οιστρογόνα επηρεάζουν άμεσα το καρδιαγγειακό σύστημα, τη ρύθμιση της πίεσης και την ηλεκτρική δραστηριότητα της καρδιάς. Όταν πέφτουν τα επίπεδά τους, η καρδιά μπορεί να αντιδρά με πιο γρήγορους ή ακανόνιστους παλμούς.

Αλλαγές στην προγεστερόνη: Η προγεστερόνη έχει ηρεμιστική επίδραση στην καρδιά και η μείωσή της μπορεί να αυξήσει την ευαισθησία σε ταχυπαλμίες.

Εναλλαγές διάθεσης και στρες: Τα μειωμένα οιστρογόνα συνδέονται με ευερεθιστότητα, άγχος, «θολούρα» μυαλού και μειωμένη αυτοεκτίμηση, τα οποία συχνά συνοδεύονται από αίσθημα παλμών.

Εξάψεις και νυχτερινές εφιδρώσεις: Οι απότομες αλλαγές στη θερμοκρασία του σώματος μπορούν να προκαλέσουν προσωρινή επιτάχυνση του καρδιακού ρυθμού.

Αϋπνία ή διαταραχές ύπνου: Η έλλειψη καλού ύπνου επίσης αυξάνει το άγχος και τον καρδιακό ρυθμό.

Διατροφή: Τροφές με υψηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη, αλάτι ή υδατάνθρακες μπορεί να προκαλέσουν αίσθημα παλμών, ειδικά σε άτομα με παχυσαρκία, υπέρταση ή υψηλά επίπεδα σακχάρου.

Φάρμακα: Ορισμένα φάρμακα μπορεί να προκαλέσουν αίσθημα παλμών ως παρενέργεια, όπως αντιβιοτικά, φάρμακα για κρυολόγημα ή για την πίεση.

Έλλειψη μαγνησίου: Το μαγνήσιο βοηθά στη ρύθμιση του καρδιακού ρυθμού. Οι γυναίκες στην εμμηνόπαυση χρειάζονται τουλάχιστον 320 mg ημερησίως, είτε από τη διατροφή είτε από συμπληρώματα.

Υπερβολική καφεΐνη: Υψηλή κατανάλωση καφεΐνης μπορεί να προκαλέσει αίσθημα παλμών, άγχος και νευρικότητα. Η μέτρια κατανάλωση (περίπου 200 mg καφεΐνης ή δύο φλιτζάνια καφέ) θεωρείται ασφαλής.

Άσκηση και νικοτίνη: Η απότομη διακοπή της άσκησης ή το κάπνισμα μπορεί να επηρεάσουν τον καρδιακό ρυθμό και να προκαλέσουν αίσθημα παλμών.

Πώς να διαχειριστείτε την κατάσταση
Κάθε γυναίκα έχει διαφορετικά συμπτώματα, οπότε η εξατομικευμένη προσέγγιση είναι απαραίτητη, ωστόσο υπάρχουν τρόποι να το αντιμετωπίσετε φυσικά ή με τη βοήθεια γιατρού.

-Ορμονική θεραπεία υποκατάστασης (HRT)
Μπορεί να μειώσει την ένταση των συμπτωμάτων, αλλά ενέχει κάποιους κινδύνους, όπως αυξημένο κίνδυνο θρόμβων ή εγκεφαλικού. Οι μορφές patch ή gel είναι πιο ασφαλείς από τα δισκία.

-Αλλαγές στον τρόπο ζωής
Άσκηση: Τουλάχιστον 150 λεπτά μέτριας ή 75 λεπτά έντονης άσκησης την εβδομάδα. Βοηθά στην καρδιά, στα οστά και στη μείωση του στρες.
Διατροφή: Απαραίτητα θρεπτικά συστατικά είναι το ασβέστιο, η βιταμίνη D και το μαγνήσιο, μέσα από κατανάλωση φρούτων, λαχανικών ή συμπληρωμάτων με καθοδήγηση από ειδικό. Τα συμπηρώματα αυτά βοηθούν συνολικά το καρδιαγγειακό σύστημα, τα οστά και τη ρύθμιση του ύπνου και μπορούν να μειώσουν έμμεσα κάποια συμπτώματα της εμμηνόπαυσης.
Ύπνος: Αποφύγετε τροφές με υψηλό γλυκαιμικό δείκτη, καφεΐνη και αλκοόλ πριν τον ύπνο.
Αποφυγή καπνίσματος, υπερβολικής καφεΐνης και αλκοόλ: Βοηθά σημαντικά στη μείωση του αισθήματος παλμών.

Ψυχολογική υποστήριξη και θεραπείες
Ένας αποτελεσματικός τρόπος αντιμετώπισης του αισθήματος παλμών στην εμμηνόπαυση είναι η ψυχολογική υποστήριξη και οι θεραπείες που βοηθούν στη μείωση του στρες και της έντασης. Η Γνωσιακή-Συμπεριφορική Θεραπεία (CBT) μπορεί να βοηθήσει στη διαχείριση των συναισθημάτων, ενώ πρακτικές όπως mindfulness, γιόγκα, tai chi και τεχνικές αναπνοής μειώνουν την ένταση των συμπτωμάτων. Επιπλέον, δραστηριότητες που ανεβάζουν τη διάθεση, όπως η τέχνη, η μουσική, η ανάγνωση και η εκφραστική δημιουργικότητα, μπορούν να υποστηρίξουν την ψυχική υγεία και να περιορίσουν αυτή τη δυσάρεστη και πολλές φορές τρομακτική αίσθηση.

Πότε να ανησυχήσετε
Το αίσθημα παλμών είναι συνήθως ακίνδυνο, αλλά αν υπάρχει οικογενειακό ιστορικό καρδιοπάθειας ή συνοδεύεται από πόνο στο στήθος, δυσκολία στην αναπνοή, ζάλη ή λιποθυμία, τότε απαιτείται άμεση ιατρική αξιολόγηση. Αν το αίσθημα παλμών σχετίζεται καθαρά με την εμμηνόπαυση, υγιεινή διατροφή, άσκηση, καλός ύπνος και διαχείριση στρες μπορούν να το μειώσουν σημαντικά.

Παρ’όλο που τα συμπτώματα όπως το αίσθημα παλμών μπορεί να προκαλέσουν ανησυχία, η γνώση και η φροντίδα του εαυτού σας κάνουν τη διαφορά στη φάση της εμμηνόπαυσης. Μέσα από μικρές αλλαγές στον τρόπο ζωής, την υποστήριξη από ειδικούς και την αυτοφροντίδα, μπορείτε να αντιμετωπίσετε τα συμπτώματα με ηρεμία και αυτοπεποίθηση. Θυμηθείτε ότι κάθε γυναίκα περνά αυτή τη φάση διαφορετικά και αξίζετε να νιώθετε ασφαλείς και υποστήριξη σε αυτή την αλλαγή.

Πηγές
https://www.lattelounge.co.uk/menopause-and-heart-palpitations/
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC9289918/#section37-17455057221112267
https://www.menopausecare.co.uk/symptom-heart-palpitations
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC9289918/