Τα ασφαλέστερα μαγειρικά σκεύη

Το μεγαλύτερο ποσοστό ανθρώπων δεν δίνει σημασία στα μαγειρικά σκεύη και εργαλεία που χρησιμοποιεί καθημερινά. Σύμφωνα με διάφορες πρόσφατες έρευνες υπάρχουν ανησυχίες γύρω από την ασφάλεια ορισμένων μαγειρικών σκευών. Κάποια υλικά έχουν αποδειχθεί πως μπορεί να απελευθερώσουν χημικές ουσίες οι οποίες πιθανόν να διαρρεύσουν στο φαγητό μας και να αποτελέσουν πιθανή απειλή για την υγεία μας. Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ποια μαγειρικά σκεύη πρέπει να χρησιμοποιούμαι στο μαγείρεμα αλλά και ποια υλικά πρέπει να αποφεύγονται. Η επένδυση σε ασφαλή μαγειρικά σκεύη, μας εξασφαλίζει ότι κάθε γεύμα που φτιάχνουμε έχει θετικό αντίκτυπο στην υγεία μας.

Ποια υλικά πρέπει να αποφεύγετε;

Υπάρχουν διάφορα υλικά που είναι βλαβερά λόγω της ικανότητας τους να απελευθερώνουν χημικές ουσίες στα τρόφιμα. Αυτά μπορεί να είναι:

• Αλουμίνιο. Το αλουμίνιο χρησιμοποιείται συνήθως σε μαγειρικά σκεύη καθώς είναι καλός αγωγός θερμότητας. Μελέτες έδειξαν ότι είναι ένα επιβλαβές υλικό που μπορεί να διαρρεύσει στα τρόφιμα και τα υψηλά επίπεδα πρόσληψης του έχουν συσχετισθεί με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης παθήσεων όπως τα νεφρικά προβλήματα. Αυτό έχει παρατηρηθεί ιδιαίτερα στα μαγειρικά σκεύη από μη ανοδιωμένο και μη επικαλυμμένο αλουμίνιο.
• Χαλκός. Τα μη επικαλυμμένα χάλκινα μαγειρικά σκεύη, ιδίως όταν έρχονται σε επαφή με όξινα συστατικά, είναι πιθανόν να διαρρεύσουν στα τρόφιμα. Η αυξημένη πρόσληψη χαλκού έχει συνδεθεί με πεπτικά προβλήματα όπως η ναυτία και ο έμετος. Για να αποφύγετε τα μόρια χαλκού στο φαγητό σας φροντίστε να χρησιμοποιείτε ξύλινα σκεύη και προτιμήστε μαγειρικά σκεύη από χαλκό με επένδυση κασσίτερου ή χάλυβα. Εάν η επένδυση γρατσουνιστεί, συνιστάται να μην χρησιμοποιείται το σκεύος.
• Νάιλον. Τα μαγειρικά σκεύη από νάιλον μπορεί να αρχίσουν να λιώνουν σε αυξημένες θερμοκρασίες (>200°C), με αποτέλεσμα να διαρρέουν μέσα στα τρόφιμα. Σε χαμηλότερες θερμοκρασίες είναι γενικά ασφαλή.
• Τεφλόν και άλλες αντικολλητικές επιστρώσεις. Το τεφλόν και άλλες αντικολλητικές επιστρώσεις μπορεί να διασπαστούν σε υψηλές θερμοκρασίες (>200°C) και να απελευθερώσουν επιβλαβείς χημικές ουσίες στα τρόφιμα. Σε χαμηλότερες θερμοκρασίες είναι μια ασφαλής επιλογή.
• Πλαστικό. Τα περισσότερα πλαστικά μαγειρικά σκεύη και δοχεία, ειδικά όταν εκτίθενται σε υψηλές θερμοκρασίες, απελευθερώνουν στο φαγητό ή σε ποτά τοξικές ουσίες, όπως τα BPA (δισφαινόλη Α) και οι φθαλικές ενώσεις. Σύμφωνα με έρευνες, η μακροχρόνια πρόσληψη BPA μπορεί να έχει σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία, συμπεριλαμβανομένου τις διαταραχές στο ορμονικό και αναπαραγωγικό σύστημα. Για να αποφύγετε την χρήση πλαστικών σκευών επιλέξτε ασφαλέστερα υλικά, όπως ανοξείδωτο ατσάλι, σιλικόνη, ξύλο ή πλαστικά σκεύη που αναφέρουν πως δεν περιέχουν BPA.

Ποια είναι τα ασφαλέστερα υλικά;

Υπάρχουν διάφορα υλικά που χρησιμοποιούνται για την κατασκευή μαγειρικών σκευών τα οποία θεωρούνται γενικά ασφαλή. Αυτά μπορεί να είναι:

• Ανοξείδωτο ατσάλι. Τα μαγειρικά σκεύη από ανοξείδωτο ατσάλι υψηλής ποιότητας είναι ασφαλής και ανθεκτική στη διάβρωση επιλογή για πολλά είδη μαγειρέματος. Αποφύγετε την χαμηλή ποιότητα ανοξείδωτου ατσαλιού καθώς υπάρχει κίνδυνος
• Χυτοσίδηρος. Τα μαγειρικά σκεύη από χυτοσίδηρο είναι φυσικά αντικολλητικά και αποτελούν μια ανθεκτική και ευέλικτη επιλογή. Υπάρχουν κάποιες ανησυχίες ότι ο φυσικός σίδηρος μπορεί να διαρρεύσει στα τρόφιμα. Ωστόσο, η υπερφόρτωση σιδήρου μπορεί να αποφευχθεί όταν δεν μαγειρεύονται όξινα τρόφιμα.
• Κεραμικά. Τα κεραμικά μαγειρικά σκεύη είναι μια ασφαλής, ανθεκτική και μη τοξική επιλογή, ειδικά για υψηλές θερμοκρασίες. Προτιμήστε τα 100% κεραμικά σκεύη, αντί για αντικολλητικά κεραμικά ή κεραμικά με επικάλυψη. Αν επιλέξετε ένα σκεύος επικαλυμμένο, βεβαιωθείτε ότι δεν περιέχει PFOA και PFAS.
• Γυαλί. Τα γυάλινα μαγειρικά σκεύη είναι μια ασφαλής επιλογή για χρήση στο φούρνο, στο φούρνο μικροκυμάτων και στο πλυντήριο πιάτων. Ωστόσο, είναι πιο επιρρεπή στο σπάσιμο συγκριτικά με άλλα υλικά.
• Σιλικόνη. Η σιλικόνη είναι ένα φυσικό και ασφαλές υλικό που μπορεί να αντέξει σε πολύ υψηλές θερμοκρασίες και είναι εξαιρετικά ανθεκτικό στην έκπλυση. Θεωρείτε πολύ ασφαλέστερη επιλογή συγκριτικά με τα αντίστοιχα πλαστικά σκεύη, καθώς είναι μη τοξική και δεν περιέχει BPA.
• Ξύλο. Το ξύλο είναι ένα φυσικό, μη τοξικό υλικό, ασφαλές και ανθεκτικό στη θερμότητα και μπορεί να χρησιμοποιηθεί για διάφορες εργασίες μαγειρέματος. Ωστόσο, είναι πιο επιρρεπές σε λεκέδες και γρατζουνιές συγκριτικά με άλλα υλικά.

Είναι η σιλικόνη καλύτερη από το ξύλο;

Το κάθε μαγειρικό σκεύος έχει τα δικά του πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα. Η σιλικόνη είναι ένα σύγχρονο υλικό, μη πορώδες, με ανθεκτικότητα στις υψηλές θερμοκρασίες αλλά μπορεί να καταστραφεί από αιχμηρά μαχαίρια. Το ξύλο χρησιμοποιείται από την αρχαιότητα και φημίζετε για την ανθεκτικότητά του και τις αντοχές του στις υψηλές θερμοκρασίες, αλλά είναι ένα πορώδες υλικό που απορροφά τις γεύσεις και τα χρώματα από τις τροφές. Μια καλή επιλογή αποτελούν επίσης και τα μαγειρικά σκεύη από μπαμπού τα οποία είναι λιγότερο πορώδη από το ξύλο και ταυτόχρονα αντιμικροβιακά και βιοδιασπώμενα.

Ποιες είναι οι ασφαλέστερες επιστρώσεις για μαγειρικά σκεύη;

Υπάρχουν διάφορες επιλογές για ασφαλή φινιρίσματα μαγειρικών σκευών. Αυτά μπορεί να είναι:

• Αντικολλητικά μαγειρικά σκεύη. Τα αντικολλητικά μαγειρικά σκεύη είναι μια καλή και πιο υγιεινή επιλογή μαγειρέματος καθώς δεν χρειάζεται να χρησιμοποιήσετε μεγάλες ποσότητες λαδιού. Ωστόσο, σε υψηλές θερμοκρασίες (>230°C) η αντικολλητική επίστρωση μπορεί να διασπαστεί και να απελευθερώσει επιβλαβής χημικές ουσίες. Συνιστάται να αγοράσετε νεότερα σκευή καθώς δεν περιέχουν την βλαβερή ουσία PFOA, η οποία βρισκόταν σε διάφορα σκεύη παλαιότερα.
• Σμάλτο. Τα μαγειρικά σκεύη με σμάλτο κατασκευάζονται με επικάλυψη μετάλλου (όπως χάλυβα ή χυτοσίδηρο) με ένα στρώμα σμάλτου. Τα μαγειρικά σκεύη με σμάλτο είναι φυσικά αντικολλητικά με ανθεκτικότητα σε υψηλές θερμοκρασίες και αποτρέπουν την απελευθέρωση χημικών ουσιών στα τρόφιμα.

Εν ολίγοις, το καταλληλότερο είδος μαγειρικού σκεύους εξαρτάται από τις δικές σας προσωπικές ανάγκες και την εκάστοτε μαγειρική εργασία.