Πώς η υγεία του εντέρου μπορεί να επηρεάσει την ορμονική ισορροπία;

Η σχέση μεταξύ του εντέρου και των ορμονών είναι ένα συναρπαστικό πεδίο έρευνας που αποκαλύπτει πόσο σημαντική είναι η υγεία του εντέρου για τη συνολική ευημερία του οργανισμού. Το έντερο, το οποίο φιλοξενεί μια τεράστια ποικιλία μικροοργανισμών, γνωστών ως μικροβίωμα, δεν επηρεάζει μόνο την πέψη, αλλά και την ορμονική ισορροπία, τη διάθεση, το ανοσοποιητικό σύστημα και την ψυχική υγεία. Οι έρευνες δείχνουν ότι το έντερο και οι ορμόνες αλληλεπιδρούν με τρόπους που επηρεάζουν την υγεία μας σε βάθος κι αυτό ακριβώς θα δούμε σε βάθος στο workshop του Create Health στις 8 και 9 Φεβρουαρίου, για την επαναφορά της ισορροπίας της εντερικής και ορμονικής υγείας.

Ο ρόλος του εντέρου στις ορμονικές ρυθμίσεις
Το έντερο είναι το μεγαλύτερο ενδοκρινικό όργανο του σώματος, καθώς παράγει περισσότερες ορμόνες από ό,τι το ίδιο το πάγκρεας ή οι ωοθήκες και η γαστρεντερική οδός παράγει ουσίες όπως η σεροτονίνη, η γλυκαγόνη και η γκρελίνη, οι οποίες έχουν άμεσο αντίκτυπο στις ορμονικές λειτουργίες του οργανισμού. Στην πραγματικότητα, περίπου το 90% της σεροτονίνης, της «ορμόνης της ευτυχίας», παράγεται στο έντερο και πρόκειται για μια ορμόνη που σχετίζεται με τη διάθεση, τη ρύθμιση της όρεξης και την πέψη. Συνεπώς, η διαταραχή στην υγεία του εντέρου μπορεί να προκαλέσει ανισορροπίες στα επίπεδα αυτών των ορμονών, οδηγώντας σε ψυχικές διαταραχές όπως το άγχος ή η κατάθλιψη, μεταξύ άλλων.

Έντερο και σάκχαρο: Πώς επιδρά στην ινσουλίνη
Το έντερο είναι επίσης κρίσιμο για τη ρύθμιση του σακχάρου στο αίμα και της ινσουλίνης. Έρευνες δείχνουν ότι οι μικροοργανισμοί του εντέρου παίζουν ρόλο στην ινσουλινοαντίσταση, η οποία είναι μία από τις βασικές αιτίες του διαβήτη τύπου 2. Δυσβίωση στο μικροβίωμα μπορεί να προκαλέσει φλεγμονή, η οποία με τη σειρά της επηρεάζει την ικανότητα του οργανισμού να ανταποκριθεί στην ινσουλίνη, αυξάνοντας τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα. Συγκεκριμένα, μελέτη του 2023 στο περιοδικό Nature εντόπισε συγκεκριμένα βακτήρια του εντέρου που σχετίζονται με την αντίσταση και την ευαισθησία στην ινσουλίνη, αναδεικνύοντας το ρόλο του μικροβιακού μεταβολισμού των υδατανθράκων στις διαδικασίες αυτές. Διαφορετική μελέτη του 2021 στο JAMA Network Open διαπίστωσε ότι η υψηλότερη ποικιλομορφία του εντερικού μικροβιώματος, ιδίως η αφθονία βακτηρίων που παράγουν βουτυρικό οξύ, συσχετίζεται με χαμηλότερη αντίσταση στην ινσουλίνη και μειωμένο κίνδυνο διαβήτη τύπου 2.

Έντερο και οιστρογόνα: Επιπτώσεις στην ορμονική ισορροπία
Μία από τις πιο ενδιαφέρουσες και σχετικά πρόσφατες ανακαλύψεις είναι η σχέση μεταξύ του μικροβιώματος του εντέρου και των οιστρογόνων, των γυναικείων σεξουαλικών ορμονών. Τα βακτήρια του εντέρου είναι υπεύθυνα για τη μετατροπή των πρόδρομων ουσιών σε ενεργά οιστρογόνα, μια διαδικασία που είναι κρίσιμη για τη ρύθμιση των οιστρογόνων στο σώμα. Αν το μικροβίωμα δεν είναι ισχυρό ή είναι δεν έχει καλή ισορροπία, αυτή η διαδικασία μπορεί να διαταραχθεί, προκαλώντας ανισορροπία στα επίπεδα οιστρογόνων και συμβάλλοντας σε προβλήματα όπως το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών (PCOS), την εμμηνόπαυση ή τη γυναικεία γονιμότητα. Mελέτη του 2019 στο περιοδικό Frontiers in Endocrinology αναφέρει ότι το μικροβίωμα του εντέρου μπορεί να επηρεάσει την παραγωγή και τον μεταβολισμό των οιστρογόνων, επηρεάζοντας έτσι την ορμονική ισορροπία. Επιπλέον, μια μελέτη του 2021 στο περιοδικό Nutrients υποδεικνύει ότι η διατροφή και η χρήση προβιοτικών μπορεί να τροποποιήσουν το μικροβίωμα του εντέρου, επηρεάζοντας την ισορροπία των οιστρογόνων και ενδεχομένως να βοηθήσουν στη διαχείριση των συμπτωμάτων που σχετίζονται με ορμονικές ανισορροπίες.

Έντερο και άγχος: Πώς συνδέεται η διάθεση
Η υγεία του εντέρου επηρεάζει επίσης την ψυχική υγεία και τη διάθεση μέσω του άξονα εντέρου-εγκεφάλου (gut-brain axis). Οι έρευνες δείχνουν ότι το μικροβίωμα του εντέρου μπορεί να επηρεάσει την παραγωγή νευροδιαβιβαστών, όπως η σεροτονίνη και η ντοπαμίνη, οι οποίοι είναι υπεύθυνοι για την ρύθμιση της διάθεσης και του άγχους. Όταν το μικροβίωμα δεν έχει καλή ισορροπία και υπάρχει υπερανάπτυξη παθογόνων βακτηρίων, αυτό μπορεί να οδηγήσει σε συναισθηματικές διαταραχές, όπως το άγχος και η κατάθλιψη. Μια μελέτη του 2016 που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Nutrients έδειξε ότι τα προβιοτικά μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση των συμπτωμάτων άγχους και κατάθλιψης, υποδεικνύοντας ότι η υγιής κατάσταση του εντέρου μπορεί να έχει θετική επίδραση στη διάθεση και την ψυχική υγεία. Ωστόσο, δεν συστήνεται η κατανάλωσή τους χωρίς τη συμβουλή και καθοδήγηση ειδικού.

Η σχέση μεταξύ του εντέρου και των ορμονών είναι πολύπλοκη και συνεχώς εξελισσόμενη. Η υγεία του εντέρου, μέσω του μικροβιώματος και των ορμονικών αλληλεπιδράσεων, παίζει καθοριστικό ρόλο στη ρύθμιση διαφόρων ορμονικών συστημάτων στο σώμα, με τη διατροφή, τα προβιοτικά και τη διατήρηση ενός ισχυρού μικροβιώματος του εντέρου να συμβάλλουν στη διατήρηση της ορμονικής ισορροπίας και να προσφέρουν λύσεις σε προβλήματα που σχετίζονται με τις ορμονικές διαταραχές και την ψυχική υγεία.

Πηγές
https://www.nature.com/articles/s41586-023-06466-x?utm_source=chatgpt.com
https://jamanetwork.com/journals/jamanetworkopen/fullarticle/2782527?utm_source=chatgpt.com
https://www.frontiersin.org/journals/endocrinology/articles/10.3389/fendo.2023.1164186/full?utm_source=chatgpt.com
https://www.mdpi.com/2624-5647/6/4/56?utm_source=chatgpt.com
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27509521/